رویکرد طراحی تجربه یا Experience Design
- رویکرد طراحی تجربه یا Experience Design
- طراحی تجربه در طراحی صنعتی و معماری داخلی چیست
- تئوریسین های رویکرد تجربه در دیزاین
- رویکرد طراحی تجربه در دیزاین ، طراحی محصول و معماری داخلی
- ارتباط طراحی تجربه با طراحی اینتراکتیو چیست
- ارتباط طراحی تجربه و طراحی احساسی Emotional Design چیست
- رابطه طراحی تجربه و طراحی حسی Sensual Design چیست
رویکرد طراحی تجربه یا Experience Design یک متد در دیزاین و تفکر است که بر اساس آن محصول یا فضایی مطلوب میتوان ایجاد کرد. یک بوی ندانسته باعث می شود دوباره وارد فضایی بشویم که حافضه بصری آن را به کل فراموش کرده است. تصاویر فراموش شده را بیدار شده و ما را به خیال پردازی در گذشته وا می دارند. بینی باعث می شود که چشمان به یاد بیاورند. چنانکه باشلار می نویسد حافظه و تصور درهم می آمیزند.
تمامی تجارب احساسی ما وجوهی از لمس کردن هستند و به همین علت با حس لامسه در ارتباط هستند. حس لامسه ما را با زمان وسنت مرتبط می سازد و از طریق همین تاثیرات بساوایی قادر به دست دادن با نسل های بی شماری هستیم. دست زدن به قلوه سنگی که به وسیله امواج صیقلی شده نه تنها به دلیل شکل آرامش دهنده آن، بلکه به علت بیان فرایند فرم پذیری تدریجی اش لذت بخش است. وقتی قلوه سنگی کامل را در دست می گیریم، زمانی که سپری شده تا به آن شکل تبدیل شود را بازگو می کند. حس لامسه احساسی است که موجب تکامل تجربه ما از جهان و نیز هستی وجودیمان می شود. دست اصلی ترین بخش تماس و اندامی برای تفکر می باشد. می توان گفت در لامسه هر حرکتی بر اساس تفکر انجام می شود و عنصر تفکر را در خود همراه دارد.
همانگونه که در الگوی ارتباطی SMCR اشاره شد، یکی از بخش های مهم ارتباط اجتماعی انسانی پیام یا (Massage) می باشد که از طریق ارتباط های بدنی، گفتاری و رفتاری قابل انتقال است.
زمان به عنوان یک وسیله واسطه در تجربه وجود دارد، زمان عامل تعیین کننده چگونگی در لحظه اتفاق افتادن یا تجربه است. باید تجربه مناسبی از زمان داشت (زمان انتقال تجربه و زمان اتفاق تجربه) تا بتوان در خلق و انتقال آن موفق بود. با مشخص شدن مفهوم زمان، مفاهیم “خاطره، تجربه و رویا” از یکدیگر تفکیک شده است.
تجربه هایی که تا اکنون بوجود آمده اند و احساس شده اند(ٍExperience) ، خاطرات(ِMemory) تجربیاتی از گذشته اند و تجربه هایی که هنوز بوجود نیامده اند یا احساس نشده اند، اما تصور شده اند، رویا(Dream) نامیده می شوند. تجربه کردن نقطه ای است که حافظه و تصور با یکدیگر تلاقی می کنند.
در سبک زندگی امروز خانواده ها، ترجیح می دهند از محصولاتی ، خدمات و فضاهایی استفاده کنند که در زمان انجام کارهايشان، تجربه ای را برایشان به وجود بیاورد. کاربران این تجربیات را به رویاها و آرزوهايشان مرتبط می کنند. در این بین محصولات و فضاهای موفق، کیفیت ارزشی احساسی بالاتری را برآورده می کنند. هر چه محصول، این پایه و ریشه را بیشتر حمایت کند یعنی ارزش آن بیشتر درك و دریافت شود، مردم برای دستیابی به آن بهای بیشتری می پردازند.
ویژگی های زندگی مدرن و قابلیت های تجربه در دیزاین منجر به ایجاد رویکردی به نام رویکرد تجربه شده است. تجربه، رویکردی در طراحی است، که روی کیفیت تجربه استفاده کننده در کل زمانی که او درگیر استفاده از محصول است تمرکز می کند، از نخستین تاثیر و احساس کشف تا خاطره ارتباط کامل. تجربه، رویکردی کامل است که آن را می توان از طریق هر وسیله ای منتقل نمود.
بنابر نظریه ساندرز تئوریسین رویکرد تجربه، شما نمی توانید تجربه را طراحی کنید زیرا تجربه کردن در خود مردم است، در حالی که شما می توانید برای تجربه، طراحی (طراحی برای تجربه) کنید. شما می توانید چهارچوب و ساختار، طراحی کنید و مردم می توانند آن را استفاده کنند و تجربیات خودشان را داشته باشند. نمی توان ادعا کرد که یک محصول برای تجربه ای خاص طراحی شده است و طراح توانسته آن تجربه را تماماً منتقل کند. در همه تعاریف بیان شده “استفاده کننده” (User) عنصر اصلی طراحی هستند. افرادی که کنشی (Action) را در زمینه (Context) مشخصی انجام می دهند.
برداشت از پایان نامه کارشناسی ارشد سعید پناهی – دانشگاه هنر تهران – 1391